Overzicht van beroepsopleidingen
Wie in Duitsland de school verlaat, gaat meestal een specifiek beroep leren.
Een beroepsopleiding geeft je de beste kans op een goedbetaalde baan op de arbeidsmarkt. Je kunt kiezen uit twee opleidingssystemen, het duale systeem en het schoolgebonden beroepsopleidingssysteem.
Dubbel systeem
De meeste door de staat erkende opleidingsberoepen worden geleerd in het duale opleidingssysteem. De randvoorwaarden worden geregeld door de wet op de beroepsopleiding.
Structuur van het opleidingsprogramma
Als leerling leer je op 2 plaatsen. Theoretische kennis voor je opleiding krijg je op de vakschool. Praktische vaardigheden leer je in je leerbedrijf.
Afhankelijk van het opleidingsberoep wissel je op vaste dagen of gedurende meerdere weken tussen je leerlocaties. Je opleiding, ook wel stage genoemd, duurt meestal 3 jaar.
Je moet slagen voor een tussentijds examen om je vooruitgang in het opleidingsberoep te bewijzen. De stage eindigt met het eindexamen.
Veel bedrijven bieden hun stagiairs de mogelijkheid om na hun afstuderen bij hen te blijven werken. Natuurlijk kun je nu ook bij een ander bedrijf solliciteren of je opleiding verbeteren.
Door je opleiding voort te zetten, een tweede opleiding te starten of een postdoctorale opleiding te volgen, behaal je een hogere kwalificatie.
Algemene voorwaarden
In principe kan iedereen een duale opleiding volgen als hij of zij een leerbedrijf kan vinden. Het bedrijf bepaalt de voorwaarden waaronder het een stagiair accepteert. Vaak is een bepaald einddiploma of bijzonder goede cijfers in een relevant vakgebied vereist.
Opleidingsbedrijven hebben altijd maar een beperkt aantal opleidingsplaatsen die ze kunnen invullen. Zorg er daarom voor dat je sollicitatie goed geschreven is. Als het bedrijf dan in je geïnteresseerd is, volgt er een persoonlijk gesprek.
Zodra je toekomstige bedrijf en jij het opleidingscontract hebben ondertekend, ben je verzekerd van een opleidingsplaats. Dit regelt het verloop van je opleiding en bepaalt je salaris, dat sterk varieert afhankelijk van de sector en het opleidingsjaar.
Salaris
Als stagiair betaal je ook sociale bijdragen over je salaris. Belastingen worden alleen betaald over een minimumsalaris.
Omdat een stage niet wordt beschouwd als daadwerkelijk betaald werk maar als een opleidingsperiode, kan je salaris lager zijn dan het minimumloon. Als er voor jouw beroepssector geen cao is die het niveau van het opleidingsloon regelt, zullen de bevoegde instanties richtwaarden vaststellen.
Bevoegde instanties
Je legt ook examens af bij de bevoegde instanties. Afhankelijk van de sector waarin je je opleiding start, kunnen de bevoegde instanties kamers van ambachten en neringen (HWK), kamers van industrie en handel (IHK), kamers van landbouw, medische verenigingen, enz. zijn.
Als je je duale opleiding start in de publieke sector, wordt de bevoegde instantie bepaald door de federale en deelstaatoverheden of gemeenten.
Beroepsonderwijs
Je kunt ook beroepen leren via het schoolgebonden beroepsopleidingssysteem, maar meestal andere dan in het duale systeem.
Op school gebaseerde beroepsopleidingen hebben meestal betrekking op de dienstensector, waarvan de gezondheidszorg het grootste gebied is. Deze beroepsopleidingen zijn volledig geldig en wettelijk erkend zonder dat je als stagiair aan een bedrijf gebonden bent.
Kadervoorwaarden
De opleiding wordt uitgevoerd in overeenstemming met de eisen van de Wet op de Beroepsopleiding en de Ambachtenwet of in overeenstemming met de staatswet. Beroepen in de sociale en gezondheidssector worden soms georganiseerd volgens hun eigen wetten, zoals de wet op de verpleegkunde.
De beroepsschool is de enige opleider. Je krijgt alleen voltijds les, aangevuld met stages of oefeningen in praktijklaboratoria. Dit wordt soms gevolgd door een praktijkjaar.
Je moet je aanvraag voor een stageplaats rechtstreeks naar de vakschool sturen. De eisen variëren afhankelijk van de opleiding die je wilt volgen. Je stage duurt ongeveer 2 tot 3 jaar.
Salaris
Als stagiair in een school ontvang je meestal alleen een salaris als de school deel uitmaakt van de publieke sector.
Sommige scholen voor beroepsonderwijs vragen lesgeld of examen- en toelatingskosten.
Examens
Net als stagiairs in het duale systeem kunnen stagiairs in het schoolgebonden beroepsopleidingssysteem deelnemen aan een examen voor de kamer die verantwoordelijk is voor hun beroep als de inhoud, vereisten en duur van hun opleiding vergelijkbaar zijn met die van het duale systeem en een passend aandeel praktische leerinhoud kan worden aangetoond.